L-għaxar kmandamenti
Il-Kmandamenti fil-qosor
L-Għaxar Kmandamenti (Id-Dekalogu, Dewteronomju 4:13) insibuhom f’Esodu 20 :1-17 u Dewteronomju 5 :6-21. Din il-lista hi sommarju tagħhom.
- Ma jkollokx allat oħra quddiemi.
- La tagħmel għalik ebda xbieha minquxa, la tmilx quddiemhom u la tqimhomx.
- La ssemmix isem il-Mulej fil-batal.
- Ftakar f’jum is-Sibt biex tqaddsu.
- Weġġaħ lil missierek u lil ommok.
- La toqtolx.
- La tikkommettix adulterju.
- La tisraqx.
- La tgħidx xhieda giddieba.
- La tixtieqx ħwejjeġ tal-oħrajn.
- 'Ma jkollokx allat oħra' jgħallimna nqimu lil Alla biss.
- 'La tagħmel ebda xbieha' jgħallimna nqimuh fl-ispirtu u s-sewwa, u biex naħarbu l-idolatrija.
- 'La ssemmix isem il-Mulej fil-batal' jgħallimna nistmaw b'reverenza l-isem t'Alla.
- 'Ħares Jum is-sibt' jgħallimna biex niddedikaw l-ġurnata tal-mistrieħ lill-Mulej.
- 'Weġġaħ lil missierek u lil ommok' jgħallimna nirrispettaw u nobdu lill-ġenituri tagħna.
- 'La toqtolx' jgħallimna ngħożżu u nħarsu l-ħajja umana.
- 'La tikkommettix adulterju' jgħallimna nkunu safja fil-qalb, fid-diskors u l-imġieba tagħna, u fidili fil-patt taż-żwieġ.
- 'La tisraqx' jgħallimna nkunu onesti.
- 'La tgħidx xhieda giddieba' jgħallimna ngħidu l-verità u nħobbu l-ġustizzja.
- 'La tixtieqx ħwejjeġ tal-oħrajn' jgħallimna nkunu kuntenti b'dak li jipprovdielna Alla.
Dawn il-ħames fatti huma bħal ċwievet li jiftħulna r-rikkezzi tal-10 kmandamenti.
- L-10 kmandamenti jirriflettu l-karattru t’Alla. (eż. La tgħidx xhieda giddieba hu mibni fuq il-fatt li Alla hu l-verità u perfettament ġust).
- L-awtorità sħiħa tagħhom għadha tgħodd sal-lum. (eż. Is-serq u l-gideb kienu, għadhom u jibqgħu moralment ħżiena).
- L-10 kmandamenti kienu ddisinjati għal dawk li jemmnu u mhux biss għall-midinbin. (Ninnotaw li l-Mulej ta l-kmandamenti lil Israel, il-poplu t’Alla).
- Kull wieħed mill-10 kmandamenti jkopri familja sħiħa ta’ dnubiet. (eż. La tgħidx xhieda giddieba jkopri kull forma ta’ gideb u qerq).
- L-10 kmandamenti, għalkemm huma espressi f’forma negattiva jinkludu wkoll virtujiet pożittivi opposti. (eż. La toqtolx ifisser ukoll li għandna ngħożżu u nħarsu l-ħajja umana).
- Aħna obbligati nobdu l-kmandamenti għax Alla hu s-Sid u l-Feddej tagħna.
- Il-kmandamenti juruna li aħna kontabbli, midinbin u ħatjin quddiem Alla.
- Il-kmandamenti ma jsalvawniex; ikun żball fatali jekk tipprova tobdi l-liġi bl-iskop li tkun ġġustifikat quddiem Alla b'għemilek. Ġesù Kristu waħdu jsalvana, permezz tal-fidi fih, u mhux bl-opri tal-liġi.
- Meta nobdu l-kmandamenti nuru li l-konverżjoni tagħna hi ġenwina u nesprimu l-imħabba tagħna lejn Alla.
- Il-kmandamenti huma sillabu prattiku għall-qdusija; l-Ispirtu s-Santu jgħinna biex inwettquhom.
- Meta nobdu l-kmandamenti jkun ta’ ġid għalina u għall-oħrajn.
- Ikun ta’ dannu għalina jekk ninjoraw il-kmandamenti t’Alla: la jkollna u lanqas ingawdu assigurazzjoni, Alla ma jużaniex b’mod effettiv, ma nesperjenzawx talb mismugħ, inkunu bla saħħa fit-tiġrib, u nġibu fuqna d-dixxiplina tal-Mulej.